Een Spaans vertaalbureau of een professioneel vertaalbureau moet taalgebruik hanteren waarin geen enkel geslacht de norm is. Dit vereiste komt niet alleen voort uit een sociale trend, maar ook vanuit het mandaat voor taalkundige en professionele consistentie voor professioneel vertalen, beëdigd vertalen en elke opdracht die wordt toevertrouwd aan een marktleider op het gebied van professionele vertalingen.
Waarom moeten vertalers voor een genderneutrale aanpak gaan?
Het gebruik van genderneutrale taal wordt gesteund door institutionele richtlijnen die wijzen op de noodzaak om termen te vermijden die impliceren dat het mannelijk geslacht de norm is. Een voorbeeld: een richtlijn van het Europees Parlement stelt dat ‘het doel van genderneutrale taal is woorden te vermijden die als vooringenomen, discriminerend of denigrerend kunnen worden ervaren doordat zij impliceren dat een bepaald geslacht of sociaal gender de norm is’.
Voor een vertaalbureau dat werkt voor bedrijven is deze kwestie nog relevanter als er wordt gewerkt met tweetalige documentatie, technische teksten of beëdigde vertalingen. In deze gevallen moet de vertaler of vertaalster (of het team van native professionele vertalers) garanderen dat er geen gendergerelateerde aanpak wordt gebruikt die niet aanwezig is in het origineel of die niets toevoegt aan de boodschap. Studies wijzen er bovendien op dat automatische vertaalmachines nog onvolkomenheden vertonen. Een revisie met automatisch vertalen kiest bijvoorbeeld steevast voor mannelijke vormen, ook als de originele taal genderneutraal was.
Concrete technieken om neutraliteit te garanderen in een vloeiende tekst
Een vertaalbureau in Spanje dat er naar streeft klanten te binden kan de volgende technieken toepassen:
- Collectieve termen of neutrale zelfstandige naamwoorden gebruiken in plaats van voornaamwoorden met een geslacht. Denk aan termen als ‘het team’, ‘de persoon’ of ‘de klant’ als de context dit toestaat.
- ‘Hij’ of ‘zij’ vermijden wanneer het geslacht niet relevant is of niet duidelijk voorkomt in het origineel. Zinnen herformuleren die onnodig een geslacht specificeren. In de richtlijnen van de World Intellectual Property Organization (WIPO) woorden een paar strategieën aanbevolen: het gebruik van passieve vormen, neutrale meervoudsvormen of zinnen herformuleren.
- Bekijk sectorspecifieke glossaria om er zeker van te zijn dat de termen geen geslacht impliceren. In vertalingen die zijn gespecialiseerd naar een bepaalde sector (juridisch, medisch, technisch) kunnen implicaties van geslacht de perceptie van een tekst beïnvloeden.
- Woorduitgangen checken in talen met geslachten. Vertaalmachines kiezen vaak voor een standaard (mannelijke) vorm. Uit een recent onderzoek bleek dat ‘alle modellen de voorkeur gaven aan mannelijke voornaamwoorden toen er nog een professioneel stereotype bestond.’
Voor bedrijven die dit soort diensten aanbieden, hetzij een klein of middelgroot vertaalbureau of een groot adviesbureau, is het belangrijk deze beslissingen vast te leggen in interne richtlijnen en aan de klant uit te leggen welke aanpak voor neutraliteit wordt gebruikt. Een betrouwbaar vertaalbureau geeft duidelijk aan de klant aan hoe genderneutraal taalgebruik kan worden toegepast, in welke context en wat de grenzen zijn. Het einddoel blijft immers om de originele boodschap nauwkeurig over te brengen, zonder deze te herinterpreteren.
Denk tot slot hier nog even over na. Let bij je zoektocht naar de beste vertaler ter wereld, bij het selecteren van leveranciers van vertalingen, niet alleen op taalkundige competentie, maar ook op het vermogen om te gaan met genderneutraal taalgebruik, culturele nuances en eisen van de sector. Zo is een vertaalbureau voor bedrijven of een opdracht voor een beëdigde vertaling gebaat bij een inclusieve, professionele en technische aanpak.
Kortom: neutraliteit in vertalingen is geen optioneel extraatje, maar een professionele en methodologische beslissing. Een professioneel vertaalbureau dat staat voor nauwkeurigheid, consistentie en inclusiviteit springt eruit op de markt. Professionele vertaaldiensten moeten garanderen dat de boodschap wordt overgebracht zonder een bepaald geslacht te impliceren en met een maximaal niveau van betrouwbaarheid.
